Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Fwd: Οι Σαρακατσάνοι

ΟΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ ...Στη διαδρομή του χρόνου.

Μια πανάρχαια πρωτοελληνική ποιμενική κοινωνία (..φυλή), οι
Σαρακατσιαναίοι, με αρχική κοιτίδα τη κεντρική και νότια οροσειρά της
Πίνδου με επίκεντρο τα Άγραφα διασκορπίστηκαν το 18ο αιώνα σε όλη την
Ελλάδα. Ως νομάδες κτηνοτρόφοι (σκηνίτες) μετακινούνταν διαρκώς, το
καλοκαίρι στα βουνά, στους κάμπους το χειμώνα. Η επικρατέστερη
ετυμολογία του ονόματός τους δηλώνει τον ανυπότακτο χαρακτήρα τους
κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, από την τουρκική λέξη καρά
(μαυροντυμένος,σκληρός,δυνατός,) η απο το σαράι (κατοικία ,σπίτι) και
την τουρκική μετοχή κατσιάν (=φεύγων ,φυγάς, ανυπότακτος)...

Η γλώσσα τους, ελληνική με στοιχεία της Αρχαιοελληνικής διαλέκτου,
απαλλαγμένη από ξένα στοιχεία, παράλληλα με τη διατήρηση της
αυθεντικότητας των εθίμων, κανόνων συμπεριφοράς και διαβίωσης
αποδεικνύει την πανάρχαια ελληνικότητα τους. Σε αυτά τα στοιχεία
στηρίζεται και η διάκριση τους από τους Βλάχους (Βλαχόφωνους Έλληνες),
που μιλούσαν εκτός από τα ελληνικά και τα Βλάχικα Το μόνο κοινό
στοιχείο,ήταν το κτηνοτροφικό επάγγελμα

Η οικονομική και κοινωνική ζωή των Σαρακατσαναίων ήταν οργανωμένη με
ένα είδος συνεταιρισμού το <<Τσελιγκάτο>>, για την καλύτερη παραγωγική
συνεργασία και διάθεση των κτηνοτροφικών τους προϊόντων. Ο τσέλιγκας
(αρχιποιμένας)-πλούσιος κτηνοτρόφος με πολλά πρόβατα- ήταν ο αρχηγός,
επιφορτισμένος με υποχρεώσεις που αφορούσαν τα οικονομικά αλλά και τα
κοινωνικά προβλήματα του τσελιγκάτου. Η διαβίωσή τους εξασφαλίζονταν
στο <<κονάκι>>, ένα καλύβι φτιαγμένο με σάλωμα. Η Σαρακατσάνικη
οικογένεια ήταν πατριαρχική. Αυστηρή πειθαρχία και άγραφοι,
απαρασάλευτοι νόμοι όριζαν τη συμπεριφορά του κάθε μέλους της...

Η εκπαίδευση τους ήταν στοιχειώδης, λόγω των συνεχών μετακινήσεών
τους. Αλλά η πίστη τους στα θρησκευτικά και λατρευτικά έθιμα καθώς και
στις παραδόσεις ήταν μεγάλη. Η χαρά και η λύπη ήταν συνυφασμένη με ένα
μεγάλο κύκλο εκδηλώσεων και ιεροτελεστιών που τηρούσαν με ευλάβεια. Ο
γάμος ήταν ένα πολυδιάστατο κοινωνικό φαινόμενο με ένα κύκλο πράξεων
και συμβόλων. Τα τραγούδια τους αποτελούν παρακαταθήκη για τους
νεότερους στην προσπάθεια για τη διατήρηση της εθνικής και
πολιτιστικής ταυτότητας του λαού μας. Οι χοροί τους λεβέντικοι, έχουν
την καταγωγή τους στον αρχαίο ελληνικό ρυθμό. Η φλογέρα ήταν το
κατεξοχήν μουσικό όργανο του Σαρακατσάνου τσοπάνη. Τα έργα της λαϊκής
τέχνης είναι εμπνευσμένα από την καθημερινή ζωή τους και έχουν
πρακτική αξία: υπέροχα ξυλόγλυπτα και όμορφα υφαντά. Η χαρακτηριστική
σοβαρότητα των σκούρων χρωμάτων στις φορεσιές, τα υπέροχα χρώματα και
σχέδια στις μικρές ποδιές από χοντρό μάλλινο ύφασμα, ο ολοκέντητος
κόκκινος φλάμπουρας του γάμου με θέματα αυστηρής συμμετρίας ανάμεσα
και γύρω από τις τέσσερις γωνίες του σταυρού είναι μερικά από τα
στοιχεία της Σαρακατσάνικης τέχνης.

Η συμβολή των Σαρακατσαναίων στην επανάσταση του 1821 ήταν
αποφασιστικής σημασίας. Πολλά είναι τα ονόματα Σαρακατσάνων αρματολών
και κλεφτών. Αλλά και κατά το Μακεδονικό Αγώνα η συμμετοχή τους υπήρξε
αμέριστη, επίσης αντιστάθηκαν σε όλους τους κατακτητές...

Από τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά οι Σαρακατσιαναίοι άρχισαν να
εγκαταλείπουν τα βουνά, εγκαταστάθηκαν σε πόλεις και χωριά και
ασχολούνται με κάθε είδους επαγγέλματα. Όμως οι αρχές τους και οι
αξίες της ζωής δεν άλλαξαν... Πολιτιστικοί σύλλογοι, λαογραφικά μουσεία,
έντυπο υλικό (βιβλία,εφημερίδες και περιοδικά), συνέδρια και ημερίδες,
το πανελλήνιο αντάμωμα (στο Περτούλι Τρικάλων την τελευταία Κυριακή
του Ιουνίου) και άλλα τοπικά σε διάφορα μέρη της χώρας που αναβιώνουν
σκηνές απο την καθημερινή ζωή των Σ. διατηρούν ζωντανή την εθνική και
πολιτιστική μνήμη των σύγχρονων Σαρακατσάνων,για να αντισταθούν στην
αφομοιωτική και ισοπεδωτική τάση της εποχής μας ...

ΝΙΚΟΣ ΖΥΓΟΓΙΑΝΝΗΣ

καθηγητής

Πρ. πρόεδρος Πανελλ. Σ. Σαρακατσαναίων

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η Εκδήλωση για την ΕΛΔΥΚ στο Σπαθάρι

  της Γιάννας Κορέλη -Μπουλουγούρη φωτο Γιάννη Δραπανιώτη Το Σάββατο   14 Σεπτεμβρίου 2019 έγινε με κάθε επισημότητα   η καθιερωμένη τελετή απόδοσης τιμών στους πεσόντες αξιωματικούς και οπλίτες της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου κατά την Τουρκική εισβολή τον Ιούλιο και Αύγουστο του 1974. Τη φετινή εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι εξής: Ο πρέσβης   της Κυπριακής   Δημοκρατίας κ. Κενεβέζος Κυριάκος   Ο εκπρόσωπος της   Σχολής Πεζικού Χαλκίδας συνταγματάρχης κ.   Πράγιας Αντώνιος, επικεφαλής στρατιωτικής αντιπροσωπείας.    Ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας περιφερειακός σύμβουλος κ. Τοουλιάς Ανδρέας,     Ο   διοικητής του Αστυνομικού τμήματος Μαντουδίου     Αστυνόμος Β’ κ. Ντούλμας Δημήτριας   Ο προϊστάμενος του Λιμενικού Σταθμού Μαντουδίου   Υποπλοίαρχος Λιμενικού κ . Ζυγογιάννης Κωνσταντίνος    Ο προϊστάμενος του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Μαντουδίου,   πυρονόμος   κ. Φίφας Αθανάσιος     Ο Δήμαρχος   Μαντουδίου-Λίμνης-Αγ. Άννας κ. Τσαπουρν

Μετασχηματιστές που κάνουν... ΜΠΑΜ!

Η ΔΕΗ χρησιμοποιεί στο δίκτυο της μετασχηματιστές διανομής με πλήρωση ελαίων (λαδιού), γιατί το λάδι έχει διηλεκτρικές και ψυκτικές ιδιότητες. Όταν προκληθεί εσωτερικό βραχυκύκλωμα το λάδι διασπάται σε εύφλεκτα αέρια (μεθάνιο, κτλ) και τότε δημιουργείται υπερπίεση η οποία οδηγεί σε διάρρηξη του δοχείου του μετασχηματιστή, σε ανάφλεξη των αερίων (λόγω της υψηλής θερμοκρασίας στο σημείο του βραχυκυκλώματος και της επαφής του με το οξυγόνο του αέρα) και στη συνέχεια σε έκρηξη. Το σημείο ανάφλεξης του λαδιού είναι 140 βαθμοί Κελσίου. Το λάδι δεσμεύει το νερό, για το λόγο αυτό απαιτείται θέρμανση με παράλληλη δημιουργία κενού και φυγοκέντριση του με μηχανή καθαρισμού για την αφύγρανση του. Κατά τη διαδικασία μείωσης του φορτίου ενός μετασχηματιστή, δηλαδή της συστολής του υγρού πλήρωσης, δημιουργείται συμπύκνωση υδρατμών στο δοχείο διαστολής, τους οποίους φέρνει ο αέρας που εισέρχεται σ'  αυτό μέσω του αφυγραντήρα στους μετασχηματιστές ισχύος ή του αναπνευστικού πώματο

ο δρόμος της απώλειας

του ΠΒ   στις Ροβιές οι ταμπέλες κλείνουν ένα ανοιχτό δρόμο... Φαντάσου να βιάζεσαι να προφτάσεις το φέρρυ στον Αγιόκαμπο ξεκινώντας από τη Λίμνη.Μόλις φτάσεις στη στροφή για Βουτά Ιστιαία, βλέπεις και τρελαίνεσαι, τα τόξα να σου δείχνουν υποχρεωτικά πορεία για Αιδηψό μέσω Ιστιαίας. Να γκαζώνεις στο δρόμο προς Βουτά για να κερδίσεις τον παραπάνω χρόνο που χρειάζεσαι,