Ανασταίνεται το Μαντούδι-(από το Βήμα)

Ανασταίνεται το Μαντούδι * Υστερα από 30 χρόνια μια ολόκληρη περιοχή στη Βόρεια Εύβοια ελπίζει να ξεφύγει από τον οικονομικό μαρασμό Α. Γ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ Τα ανενεργά εδώ και πολλά χρόνια μεταλλεία Σκαλιστήρη στο Μαντούδι της Βόρειας Εύβοιας Αναβιώνει εδώ και λίγες ημέρες μια ιστορική επιχειρηματική μονάδα της Εύβοιας, το περιβόητο «Μαντούδι», που είχε αντικείμενο τη μεταλλευτική δραστηριότητα για πολλές δεκαετίες ώσπου να καταρρεύσει οικονομικά και να οδηγήσει στην ανεργία και στην εσωτερική μετανάστευση εκατοντάδες οικογένειες. Βεβαίως η μονάδα θα λειτουργήσει με άλλη δραστηριότητα και με κατεύθυνση τον ενεργειακό τομέα, αφού έχει υποβληθεί αίτηση για μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με πρώτη ύλη τον άνθρακα, ωστόσο η σημασία της λειτουργίας της είναι και συμβολική: μια ολόκληρη περιοχή στη Βόρεια Εύβοια, με τεράστιο πρόβλημα ανεργίας και αποβιομηχάνιση επί 30 χρόνια, αλλά και με μακρά παράδοση κινητοποιήσεων και αγώνων των κατοίκων που έχει αποτυπωθεί ως και σε ντοκυμαντέρ, προσπαθεί να αποκτήσει και πάλι οικονομική και συνάμα αξιοπρεπή κοινωνική ζωή. * Φως στο τούνελ της ανεργίας Για να γίνουν όλα αυτά το «Μαντούδι», όπως αποκαλείται σχηματικά, πέρασε από τα «σαράντα κύματα» της πλήρους απαξίωσης και από τις συμπληγάδες της γραφειοκρατίας, ενώ η πορεία επαναλειτουργίας του μόλις τώρα ξεκινά. Σίγουρα υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί, να εκδοθούν άδειες, να τηρηθούν οι αυστηροί περιβαλλοντικοί όροι που θέτει η Ευρωπαϊκή Ενωση για ενεργειακές μονάδες, να ξεκινήσουν οι εργασίες, αλλά τουλάχιστον η αρχή έχει γίνει. Οι κάτοικοι της περιοχής στην πλειονότητά τους βλέπουν με καλό μάτι την επένδυση, αφού αντιλαμβάνονται ότι είναι η πρώτη αντίστοιχη σοβαρή προσπάθεια στην περιοχή ύστερα από τις υποσχέσεις αρκετών τυχάρπαστων που έταξαν «λαγούς με πετραχήλια» στους ταλαίπωρους απολυμένους και μετά εξαφανίστηκαν. Τώρα η σοβαρή πρόθεση φάνηκε ξεκάθαρα από το ότι πληρώθηκαν χρωστούμενα ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ που είχαν μετατραπεί σε... φέσια πολλών ετών για περίπου 400 απολυμένους. Με την έναρξη των εργασιών θα αρχίσουν σταδιακά να προσλαμβάνονται εργαζόμενοι από την περιοχή, οι οποίοι στην πλήρη ανάπτυξη της μονάδας θα φθάσουν τους 300. * Ποια είναι η ΒΙΟΜΑΓΝ Η ΒΙΟΜΑΓΝ του Μαντουδίου είναι τα παλιά μεταλλεία Παπαστρατή στη Βόρεια Εύβοια που εξαγοράστηκαν από τον επιχειρηματία Ιωάννη Βαρβούτη και λειτούργησαν με αυτή την επωνυμία. Το όνομα των παλαιών ιδιοκτητών αλλά και των μεταλλείων είχε εμπλακεί στα τέλη της δεκαετίας του '80 στη μεγάλη πυρκαϊά στο πανέμορφο δάσος της Βορειοανατολικής Εύβοιας, που είχε κατακάψει πάνω από 100.000 στρέμματα με πεύκα. Πολλοί τότε είχαν αποδώσει σε επιχειρηματικά κίνητρα την πυρκαϊά. Η πολύπαθη επιχείρηση υπό την καθοδήγηση του κ. Βαρβούτη χρεοκόπησε και την περίοδο 2000-2001 κηρύχθηκε σε πτώχευση αφήνοντας στον δρόμο πάνω από 400 ανέργους. Τώρα δίνεται η ευκαιρία να ξαναλειτουργήσει η εταιρεία με 300 θέσεις εργασίας αφού πληρώθηκαν τα δεδουλευμένα στους περίπου 400 απολυμένους και αφού εισπράξουν η Εφορία και το ΙΚΑ τα οφειλόμενα του 1999. Με το θέμα αυτό ασχολούνταν έντονα τα τελευταία χρόνια, ύστερα από παροτρύνσεις μιας επιτροπής κατοίκων του Μαντουδίου που ζητούσαν την επαναλειτουργία της εταιρείας, βουλευτές του Νομού Ευβοίας και ο επιχειρηματίας κ. Γ. Περιστέρης που βοήθησε στην κατεύθυνση της επαναλειτουργίας. Οι βουλευτές και η επιτροπή των κατοίκων επισκέφθηκαν τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Αλογοσκούφη και τον υπουργό Ανάπτυξης Δημήτρη Σιούφα. Αμφότεροι οι υπουργοί αναγνώρισαν ότι η εταιρεία πρέπει να επαναλειτουργήσει για να αναθερμανθεί η απασχόληση στην προβληματική περιοχή, προβαίνοντας σε ανάλογες ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή. Το «κλειδί» της όλης ιστορίας ήταν να μην ολοκληρωθεί η εκκαθάριση και διαλυθεί οριστικά η εταιρεία, αλλά να υπάρξει αναβίωση, όπως γίνεται στις περιπτώσεις εξυγίανσης των επιχειρήσεων που υπάγονται στο άρθρο 44 του Ν. 1892/1990. Αλλωστε με υπαγωγή σε αυτή τη ρύθμιση διασώθηκαν πρόσφατα και δύο ποδοσφαιρικές εταιρείες, η ΠΑΕ ΑΕΚ και η ΠΑΕ Αρης, οι οποίες διαφορετικά θα είχαν οδηγηθεί σε πλήρη εκκαθάριση και διάλυση. * Η καταβολή των δεδουλευμένων Με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 44 ο επενδυτής που θα ξαναλειτουργήσει τη ΒΙΟΜΑΓΝ πρέπει να καταβάλει 3 εκατ. ευρώ ως δεδουλευμένα στους 400 απολυμένους (ήδη έχουν καταβληθεί), άλλα 7 εκατ. ευρώ στην Εφορία και στο ΙΚΑ και περίπου 12 εκατ. ευρώ σε πλειάδα πιστωτών που αρχίζουν από τράπεζες (κυρίως) και φθάνουν ως και σε εστιατόρια της περιοχής. Στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκαν δραστήρια, είναι η αλήθεια, τόσο ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας όσο και ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης. Την επαναλειτουργία στήριξαν οι δύο υπουργοί και ο βουλευτής της περιοχής κ. Δημ. Πιπεργιάς. Σε νομοθετική παρέμβασή του ο κ. Πιπεργιάς (μαζί με τον βουλευτή κ. Β. Κεγκέρογλου) πρότεινε η προβλεπόμενη από το άρθρο 44 παρ. 3 του Ν. 1892/90 ρύθμιση να ισχύει και στις λιγοστές περιπτώσεις πτωχευτικού συμβιβασμού και στην αναβίωση επιχειρήσεων. «Αν αυτό συμβεί» είχε πει τότε ο βουλευτής Ευβοίας «τότε η ΒΙΟΜΑΓΝ θα επαναλειτουργήσει άμεσα, οι πρώην εργαζόμενοι θα εισπράξουν τα δεδουλευμένα και θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας». Το θέμα «κόλλησε» όμως για πολλούς μήνες όταν ανακατεύθηκαν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών για να υπάρξει η απαραίτητη φορολογική εκκαθάριση. Οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών θεώρησαν κέρδη όλα τα ποσά που η πτωχευμένη εταιρεία δεν κατέβαλε στους πιστωτές της και τα φορολόγησαν. Αρα ο επενδυτής που θα έπαιρνε τη ΒΙΟΜΑΓΝ θα έπρεπε - δικαίως - να καταβάλει τα χρωστούμενα στους απολυμένους, στο Δημόσιο και στους πιστωτές της, συνολικά 22 εκατ. ευρώ, αλλά επιπλέον να πληρώσει και φόρους για το ποσό αυτό (40%) σαν να ήταν τα χρήματα αυτά κέρδη της εταιρείας ενώ παρέμενε κλειστή. Το θέμα έφθασε στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και τελικά δόθηκε η ζητούμενη λύση του «γόρδιου δεσμού» οπότε άνοιξε και ο δρόμος για την επαναλειτουργία. * Γιατί εκλείπουν τα ελληνικά μεταλλεία Η αλλαγή χρήσης των μεταλλείων της Βιομάγν και η μελλοντική μετατροπή τους σε ενεργειακό κέντρο με μονάδα ηλεκτροπαραγωγής δεν είναι φυσικά μια εξέλιξη-έκπληξη αφού τα τελευταία χρόνια η μεταλλευτική στη χώρα μας συρρικνώνεται και οι εξορυκτικές-μεταποιητικές επιχειρήσεις λιγοστεύουν. Οι αιτίες είναι πολλές: η παρατεταμένη διατήρηση χαμηλών τιμών των μεταλλευτικών και μεταλλουργικών προϊόντων που παρατηρείται από την προηγούμενη δεκαετία, η συνεχιζόμενη αδυναμία απορρόφησης ελληνικών προϊόντων από παραδοσιακές αγορές σε συνδυασμό με τον αθέμιτο ανταγωνισμό από χώρες του Τρίτου Κόσμου (υποστηριζόμενες από κοινοτικούς πόρους) όσο και κυρίως από την Κίνα, που διαθέτει ανταγωνιστικά μεταλλευτικά και μεταλλουργικά προϊόντα και πωλεί σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές, εξελίχθηκαν σε «γάγγραινα» για την ελληνική μεταλλευτική. Τα πειράματα ιδιοκτησιακού καθεστώτος, διοίκησης και οργάνωσης προβληματικών μεταλλευτικών παραγωγικών μονάδων δεν απέδωσαν και αρκετές από αυτές, όπως τα Μεταλλεία Κασσάνδρας και η FIMISCO (το πρώην Συγκρότημα Σκαλιστήρη), οδηγήθηκαν σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης λίγο πριν από το 2000, ενώ λίγα χρόνια πριν είχε σταματήσει η «ιστορική» παραγωγή χρωμίτη - σιδηροχρωμίου. Η εταιρεία Μαγκνομίν συνεχίζει την προσπάθεια παραγωγής - καθετοποίησης λευκολίθου στα ορυχεία και στις εγκαταστάσεις της παλαιάς FIMISCO, στην Εύβοια, ως το 1997, οπότε σταματά οριστικά: μία ακόμη ιστορική μεταλλευτική περιοχή εγκαταλείπεται. Τερματίστηκε επίσης η μεταλλευτική δραστηριότητα της ΑΕΕΧΠ & Λιπασμάτων στην Ανατολική Χαλκιδική, που διήρκεσε επί 68 χρόνια (1927-1995). Την οδό της αποτυχίας ακολούθησε και η TVX Hellas ΑΕ Μεταλλείων & Βιομηχανίας Χρυσού, θυγατρική εταιρεία της TVX Gold, λόγω τοπικών αντιδράσεων. Αντίθετα, σε πλήρη ανάκαμψη βρέθηκαν τα βιομηχανικά ορυκτά: ο μπεντονίτης φτάνει στο υψηλότερο ιστορικό επίπεδο πωλήσεων, ενώ οι εξαγωγές περλίτη και βωξίτη σημειώνουν μεγάλη αύξηση. Τέλος, στον τομέα του λιγνίτη συνεχίζεται η αύξηση της παραγωγής, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια της χώρας. Ποσοστό 96% περίπου προέρχεται από τα λιγνιτωρυχεία που εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ (σε Πτολεμαΐδα και Μεγαλόπολη) και το υπόλοιπο 4% από ιδιωτικές εταιρείες, όπως τα ιδιωτικά λιγνιτωρυχεία της Βεύης στη Φλώρινα και της Ελασσόνας. Εγινε πλιάτσικο στις εγκαταστάσεις Επί μήνες οι εγκαταστάσεις της εταιρείας στο Μαντούδι, που παραμένουν σχεδόν αφύλακτες, γίνονται αντικείμενο ενός άνευ προηγουμένου «πλιάτσικου» από κλεφτρόνια της περιοχής: πρόσφατα οι αστυνομικοί του Μαντουδίου και της Αρτάκης, ύστερα από περιπετειώδη καταδίωξη, συνέλαβαν τέσσερα άτομα που είχαν φορτώσει νύχτα δύο φορτηγάκια από τις αποθήκες της ΒΙΟΜΑΓΝ με σιδηρικά, εργαλεία και ανταλλακτικά με σκοπό να τα πωλήσουν! Τέτοια περιστατικά υπήρξαν πολλά τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούσε ένα συνεργείο αυτοκινήτων που είχε εγκαταλείψει την κύρια δραστηριότητά του και ασχολούνταν μόνο με την πώληση των κλεμμένων υλικών από τη ΒΙΟΜΑΓΝ. Οταν σε κάποια φάση ένα συνεργείο του ΣΔΟΕ έκανε φορολογικό έλεγχο στο μαγαζί, διαπίστωσε με έκπληξη ότι δεν υπήρχε ούτε ένα αυτοκίνητο προς επισκευή επί μήνες και η μοναδική δραστηριότητα ήταν το λαθρεμπόριο ανταλλακτικών της ΒΙΟΜΑΓΝ. Το ΒΗΜΑ, 22/07/2007 , Σελ.: D10 Κωδικός άρθρου: B15118D101 ID: 288202 Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από "ΤΟ ΒΗΜΑ", στη διεύθυνση http://www.tovima.gr/print_article.php?e=B&f=15118&m=D10&aa=1