Η Μαίρη Ευαγγελοπούλου είναι γεννημένη στον Άγιο Γεώργιο Ιστιαίας.
Σπούδασε Πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Υπήρξε για
χρόνια μέλος του ΚΚΕ και συντάκτρια-δημοσιογράφος της εφημερίδας
Ριζοσπάστης. Αποχώρησε από το Κομμουνιστικό Κόμμα μαζί με τον σύντροφό
της Μήτσο Κωστόπουλο και μια σειρά άλλα σημαίνοντα στελέχη, όπως ο
Γιάννης Θεωνάς. Αμέσως μετά συμμετείχε στην ίδρυση της Κίνησης για την
Ενότητα Δράσης της Αριστεράς (ΚΕΔΑ), η οποία συμμάχησε με το ΣΥΡΙΖΑ.
Αργότερα διαφώνησε και αποχώρησε από την ΚΕΔΑ και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο της <<Επικινδύνως ακατάλληλο>> από τις
εκδόσεις <<Άγκυρα>>.
Το βιβλίο θα μπορούσε κανείς να το εντάξει στην σειρά των
αυτοβιογραφικών και αυτοαναφορικών μυθιστορημάτων της γενιάς εκείνης
που χώθηκε <<ως τα μπούνια>> στη πολιτική, με τη διάθεση της προσφοράς
και όχι της αναρρίχησης. Είτε αυτή είναι πολιτική είτε οικονομική.
Η συγγραφέας κάνει την επιλογή (όπως αντίστοιχα και ο Σωκράτης
Μαντζουράνης στο <<έχει ρεζέρβα το όνειρο>>) να μεταφέρει τις σκέψεις
της για την Αριστερά και την ενότητα της μέσα από την μορφή της
μυθιστορίας.
Ο αναγνώστης από τη πρώτη στιγμή, όσο και να τον παρασύρει η ρέουσα
γραφή δεν μπορεί παρά να ταυτίσει την ίδια τη συγγραφέα με την
πρωταγωνίστρια Άννα. Είναι και η ίδια κομμουνίστρια από τα
γεννοφάσκια της, δημοσιογράφος, όπου στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο
της αφήγησης, διαρρηγνύει της σχέσεις της με το Κόμμα.
Η Άννα είναι μεγαλωμένη σε μία από τις <<μικρές Μόσχες>> της
μετεμφυλιακής Ελλάδας η στρατολογία της στο ΚΚΕ υπήρξε ως φυσική
επιλογή, έγινε από την κούνια, από τη μαυροφορεμένη γιαγιά που
σιγοψιθύριζε, αντί για νανουρίσματα, τα κατορθώματα των αγωνιστών.
Η ηρωίδα βιώνει την πολιτική σύγκρουση με συναισθηματικούς όρους, και
πως θα μπορούσε να γίνει αλλιώς; Η αγωνιστική διαδρομή και οι
προσωπικές της σχέσεις, είναι ένα ενιαίο σύνολο. Δεν
αλληλοσυμπληρώνονται. Ταυτίζονται.
Η επίσκεψη στο πατρικό της, όπου χάσκει ετοιμόρροπο, χτυπημένο από το
σεισμό, γίνεται η αφορμή να κάνει μια βαθιά βουτιά στο παρελθόν και
ταυτόχρονα να αναστοχαστεί για το παρόν. Εμπλέκοντας έτσι τις ρωγμές
στις σχέσεις με τους συντρόφους της με αυτές του σπιτιού.
Διατηρεί την διήγηση σε τρία επίπεδα. Αυτό των διηγήσεων της γιαγιάς
για το αντάρτικο και τους διωγμούς, με την τραγωδία για το <<άμοιρο>>
παιδί της που εκτελέστηκε. Των προσωπικών αναμνήσεων, από την παιδική
ηλικία με αδρές και χωρίς φτιασιδώματα περιγραφές. Και τις σύγχρονες
αναταράξεις, με το διπλό σεισμό. Στις συντροφικές σχέσεις και στο
σπίτι, όπου καθιστούν την διαμονή της στον <<χώρο>> <<επικινδύνως
ακατάλληλο>> (όπως κρίνεται και από τους μηχανικούς το σπίτι).
Με το ίδιο παράλληλο αποτέλεσμα, το γκρέμισμα του σπιτιού και τη
διαγραφή από το Κόμμα.
Η διάρρηξη αυτής της σχέσης μπορεί να συγκριθεί με την διάρρηξη μια
ερωτικής σχέσης και κάτι περισσότερο. Ισοδυναμεί με έναν μικρό
θάνατο, με μία απώλεια, που σε κάνει να ξανασκεφτείς την ζωή σου από
την αρχή. Σου δίνει την ευκαιρία να ξαναδείς τα γεγονότα μέσα από το
πρίσμα των ταινιών του Λαρς Φον Τριερ, με διάθεση σκληρής
αυτοκριτικής. Και να θέσεις το ερώτημα << Μήπως κι εγώ συμπεριφέρθηκα
έτσι σε ανάλογές περιπτώσεις;>>.
Το παράδειγμα της νεαρής εγκύου, όπου της θέτουν το<<υποθετικό>>
δίλλημα, να διαλέξει ανάμεσα στο παιδί και το κόμμα, δεν είναι τυχαίο.
Αποκαλύπτει τη γενιά των πολιτικών στελεχών που στέγνωσαν το Μαρξισμό
από την ανθρωπιά του. Δείχνει τον παραλογισμό να μάχεσαι για τη ζωή
και εσύ να αποστρέφεσαι τις χαρές της! Επιβεβαιώνει ότι αυτοί που
θέτουν τέτοια ερωτήματα πρέπει να διάβασαν τον Ενγκελς με δεμένα τα
μάτια...
Όχι το βιβλίο δεν είναι ένα δριμύ κατηγορώ. Προσπαθεί να αναδείξει το
μεγαλείο και την μικρότητα που συνυπάρχουν.
Με τη μέθοδο των <<προσωπικών στιγμών>> φωτίζει πλευρές της νεότερης
ιστορίας. Οι Βορειοευβοιώτες θα αναγνωρίσουν πολλές <<γωνιές>> δικές
τους σ' αυτό το μυθιστόρημα. Ίσως κάποιοι να αναγνωρίσουν και πρόσωπα
ή γεγονότα. Δε γνωρίζω κατά πόσο είναι φανταστικά η πραγματικά όλα. Οι
ιστορίες αυτές είναι ιστορίες που διαδραματίστηκαν σε ολόκληρο τον
ελλαδικό χώρο που έζησε την φρίκη.
Η βαλίτσα που βρίσκει όταν γκρεμίζεται το σπίτι, θυμίζει <<το Κιβώτιο>>
του Άρη Αλεξάνδρου. Μόνο που εδώ παραχώνεται με τις αναμνήσεις στα
χαλάσματα.
Το βιβλίο <<επικινδύνως ακατάλληλο>> είναι ένα ενδιαφέρον βιβλίο. Η
γραφή του είναι άμεση, λιτή, χωρίς περιττά μπιχλιμπίδια για να
εντυπωσιάσει. Άλλωστε δεν είναι αυτός ο στόχος.
Η επιλογή της Μαίρης Ευαγγελοπούλου να καταθέσει με τη μορφή
μυθιστορήματος την άποψη της είναι παράτολμη για δύο λόγους. Πρώτον
γιατί εμπεριέχει τον κίνδυνο να πλατιάσει και να κουράσει.
Προσθέτοντας έτσι, ακόμη ένα χασμουρητό στα βάθρα του σοσιαλιστικού
ρεαλισμού. Και δεύτερον γιατί ο συγγραφέας είναι αναγκασμένος να
ξεγυμνώσει ευαίσθητες πλευρές του εαυτού του, που τον κάνει ευκολότερο
στόχο κακόπιστης κριτικής.
Το τόλμημα είναι δύσκολο, τα καταφέρνει αριστουργηματικά και να
κρατήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, με μικρές παράλληλες ιστορίες,
διαβάζοντάς το μονορούφι. Και να παρουσιάσει την δική του αφήγηση για
την μακρά ιστορία της αριστεράς.
Η μοναδική μου ένσταση βρίσκεται στα ελάχιστα σημεία που προσπαθεί να
αναπαράγει την ντοπιολαλιά, δημιουργώντας ένα άνισο αποτέλεσμα που
αδικεί την πρόθεση της, ακόμη και σε μένα που την μιλώ κατά κόρον. Θα
ήταν φρονιμότερο απλά να συμπεριλάβει εκφράσεις που χρησιμοποιούσαν ή
βρίσκονται σε χρήση από τους ντόπιους, αποφεύγοντας τους αποστρόφους.
Κάτι ήξερε ο Χαρίλαος επ' αυτού.